صحبتهای کارگردان «سالت» در مورد فیلم و بازی جدید «آنجلینا جولی»

اكشن، دلهره و كمی هم پیام‌های سیاسی فیلیپ نویس، فیلمساز استرالیایی تبار سینما، فیلم‌های موفق زیادی در داخل استرالیا و آمریكا كارگردانی كرده است. او كه در دهه 80فیلم‌هایی مثل «مرگ آرام» را با بازی نیكول كیدمن در سرزمین مادری‌اش ساخت، در هالیوود فیلم‌هایی مثل «خطرآنی و عیان» و «بازی‌های میهن پرستانه» را ساخته است. «سالت» جدیدترین فیلم وی یك اكشن دلهره‌آور سیاسی است كه تولید آن با بحث و جنجال زیادی همراه بود. او در یك گفت‌وگوی تازه درباره تكوین این فیلم و مسائل مربوط به آن صحبت می‌كند. پیش‌بینی می‌شود این فیلم یكی از كارهای مطرح سینمای جهان طی ماه‌های آینده باشد. شكل‌گیری این فیلم كمی عجیب است. منظورم این است كه قبل از شروع فیلم، ناگهان كاراكتر اصلی آن‌كه یك مرد بود به یك كاراكتر زن تغییر كرد. پروسه بازیگریابی آن هم خیلی طولانی و بحث انگیز شد. شما از كجای كار درگیر این پروژه شدید و ارتباط شما با این تغییر و تحولات چیست؟ اولین‌بار كه با من درباره پروژه «سالت» صحبت شد سال 2006 بود و من از همان زمان درگیر آن شدم. بحث زیادی با تهیه‌كنندگان فیلم در شركت سونی داشتم‌ اما بعد از آن بحث‌ها، تری جرج كار‌ روی فیلمنامه را شروع كرد. من در ارتباط با او نبودم و نمی‌دانستم دارد چه كار می‌كند. یك سال گذشت و دوباره دیداری با مدیران سونی داشتم. بازهم درباره این پروژه بحث و گفت‌وگو كردیم. در حقیقت، ماه مه سال قبل بود كه بحث تولید فیلم جدی شد. فهمیدم كه بعد از تری‌جرج، شركت سونی از كرت ویمر دعوت كرده تا مقداری كار روی فیلمنامه انجام دهد. ما با تام كروز صحبت كرده بودیم تا نقش اصلی فیلم را بازی كند. (نقشی كه بعدا به آنجلینا جولی رسید) اسم كاراكتر اصلی فیلم ادوین سالت بود. چند جلسه فیلمنامه خوانی داشتیم و بازیگران زیادی در این جلسات شركت كردند. یكی از آنها ساموئل ال جكسن بود كه در نسخه سینمایی یكی از نقش‌های مهم را بازی می‌كند. هدف از فیلمنامه خوانی این بود كه متوجه حال و هوای بازیگران مختلف در هنگام خواندن نقش‌ها بشویم. در این زمان تام كروز هم در جریان كار بود؟ بله. پس از خواندن فیلمنامه به صورت گروهی، تهیه‌كنندگان فیلم تصمیم قاطع خود برای ساخت آن را گرفتند. ولی نكته‌ای كه در این بین مطرح شد این بود كه آنها نمی‌توانستند تام را در این پروژه داشته باشند؛ علت اصلی تعهدات كاری زیاد او برای بازی در فیلم‌های دیگر بود. بحث تولید «سالت» آنقدر طول كشید كه وی زمان و فرصت آزاد خود برای حضور در آن را از دست داد. در شرایطی كه مشخص شده بود تام نمی‌تواند با پروژه همكاری كند، تهیه‌كنندگان فیلم به فكر یك جایگزین افتادند. البته احساس شخصی خودم از صحبت‌هایی كه با تام داشتم این است كه او كمی می‌ترسید شخصیت سالت چیزی شبیه كاراكتر اتان هانت مجموعه فیلم «ماموریت غیرممكن» درآید. هانت هم مثل سالت یك مامور ضدجاسوسی سرسخت بود كه توانایی‌های ویژه‌ای در خودش داشت. همه ما تلاش كردیم تا قصه را به شكلی درآوریم كه تفاوت‌های دو كاراكتر اتان هانت و ادوین سالت زیاد شود. اما خب، نمی‌شد تمام چیزها را دور ریخت و یك چیز جدید خلق كرد. حرف تام این بود كه نمی‌خواهد دوباره به كاراكتری برگردد كه قبل از این نقش مشابه آن را روی پرده سینما بازی كرده است. به این ترتیب، سرنوشت كار به كجا رسید؟ وقتی این موضوع به صورت رسمی از سوی تام كروز به تهیه‌كنندگان گفته شد، پروژه برای چند هفته به بایگانی سپرده شد؛ باید یك اقدام اساسی درباره آن صورت می‌گرفت بعید به نظر می‌رسید پس از كناره‌گیری تام، بازیگر مرد مشهور و مطرحی حاضر به قبول بازی در این فیلم شود. از همان زمانی كه بحث احتمال عدم حضور تام در فیلم مطرح شد، امی پاسكال یكی از تهیه‌كنندگان فیلمنامه آنجلینا جولی را چندبار مطرح كرد. در صحبت‌های مقدماتی كه با آنجلینا جولی داشتم، متوجه شدم كه او دوست دارد در این فیلم بازی كند. به این ترتیب، همه ‌چیز مهیا بود و همه برای تولید و خلق یك مجموعه فیلم ضدجاسوسی كه كاراكتر اصلی آن یك خانم باشد، آماده و مشتاق بودند، فیلمنامه كامل را برای جولی فرستادیم و پس از آن در ماه سپتامبر سال گذشته، من و كرت ویمربرادپیت و فرزندانش زندگی می‌كرد. و یكی از تهیه‌كنندگان فیلم راهی جنوب فرانسه شدیم تا با او ملاقات كنیم؛ او ساكن این محل بود و در كنار آیا جلب رضایت او برای بازی در فیلم كار سختی بود؟ حدود 5روز آنجا بودیم. بحث زیادی با او كردیم و برایش توضیح دادیم كه می‌خواهیم چه جور فیلمی بسازیم. مهمترین نكته، توضیح این مطلب بود كه چگونه یك كاراكتر مرد در یك داستان ضد‌جاسوسی تبدیل به یك كاراكتر زن شده و این تغییر،‌ چگونه صورت گرفته است. براساس بحث‌هایی كه با جولی كردیم، قرار شد فیلمنامه دوباره نویسی شود. این كار را برایان هلگند انجام داد. او نه تنها برخی چیزها را در خود فیلمنامه عوض كرد، بلكه دست به تغییر تعدادی از دیالوگ‌ها هم زد. تلاش ما این بود كه دیدگاه‌های جولی هم در فیلمنامه ‌لحاظ شود. او وقتی فیلمنامه را خواند، گفت آماده امضای قرارداد است. پایه و اساس فیلمنامه‌ای كه فیلمبرداری كردید، همان فیلمنامه‌ای بود كه قرار بود تام كروز بازی كند؟ این فیلمنامه در طول چند سالی كه دست به دست می‌گشت، تغییراتی پیدا كرد و گسترش یافت. اما در تمام این سال‌ها، ایده و طرح اصلی آن دست نخورده ماند. خط اصلی قصه همیشه درباره یك مامور مخفی ضد جاسوسی بود كه متهم به همكاری با روس‌ها می‌شود. او در طول قصه باید ضمن دفاع از خویش، بی‌گناهی‌اش را ثابت كند. اما لحن فیلم طی این سال‌ها تحول پیدا كرد. در عین حال، همان‌طور كه خودتان می‌دانید لحن و حال و هوای اكشن‌های دلهره‌آور سینمایی طی سال‌های اخیر تغییراتی كرده‌اند. زمانی مجموعه فیلم‌های جیمز باندی الگوی تولید اینگونه فیلم‌ها بودند، ولی از زمانی كه مجموعه فیلم «بورن» آمده، این وضعیت تغییر كرده است كاراكترهای فیلم‌های جیمز باندی به نوعی كارتون گونه بودند، ولی در حال حاضر قصه‌های جیمز باندی هم خیلی جدی شده‌اند و از نظر احساس و دراماتیك اصلا قابل مقایسه با فیلم‌های قبلی این مجموعه فیلم نیستند. یعنی شما هم در فیلم خود به جنبه‌های رئالیستی قصه و ماجرا، وفادار مانده‌اید؟ بله. «سالت» هم از همان سنت فیلم‌های جاسوسی ماجراجویانه و اكشن پیروی می‌كند و تلاش دارد آن را در فضایی واقع‌گرا به نمایش بگذارد. سعی‌ام این بود كه قصه‌ای امروزی ارائه كنم و تماشاگران بتوانند ارتباط خوبی با كاراكترهای آن برقرار كنند. می‌خواستم از نظر عاطفی درگیر روابط بین این كاراكتر‌ها شوند و به این ترتیب، درگیری‌شان با قصه تشدید شود در كنار آن تعلیق و دلهره هم نقش مهمی در قصه و ماجرا دارد. در عین حال فراموش نكنید كه «سالت» یك فیلم تابستانی است و مثل هر فیلم دیگری كه در این فصل شلوغ و پر سروصدا اكران عمومی می‌شود، باید جنبه سرگرم‌كننده و جذاب خود را حفظ كند. وقتی فیلمی با مشخصات «سالت» می‌سازید، عناصر كاری و شخصی خودتان را نیز وارد آن می‌كنید؟ خب، نمی‌شود چنین كاری نكرد. «سالت» تلفیقی از تمام فیلم‌هایی است كه تا به حال ساخته‌ام. می‌توان گفت از نقطه نظر اخلاقی چیزهایی از «آمریكایی ‌آرام» را در خود دارد و وقتی بحث هیجان و دلهره می‌شود، عناصری از «خطر آنی و عیان‌» را می‌توان در آن پیدا كرد. همچنین عناصری از دیگر فیلم‌هایم- حتی كارهای مستندم- هم در این فیلم حضوردارد و با كمی دقت می‌توان آنها را پیدا كرد. اما مهمترین نكته‌ای كه تماشاگران فیلم می‌توانند از «سالت» كشف و پیدا كنند‌ استعداد خارق‌العاده بازیگری آنجلینا جولی است. وقتی می‌گویم خارق‌العاده قصد اغراق یا تعریف بی‌مورد را ندارم. او یك بازیگر درخشان نقش‌های دراماتیك است كه در همان حال، می‌تواند در یك فیلم اكشن مثل «آقا و خانم اسمیت» هم بازی خیلی خوبی داشته باشد یا برای مثال نگاهی به «تامب رایدر» او بیندازید، تا متوجه شوید چه می‌گویم. او در این فیلم‌های اكشن هیچ چیزی از بازیگران مرد كم ندارد و مثل آنها ایفای نقش می‌كند. خیلی جالب است كه او به صورت همزمان هم در فیلم‌های درام بازی می‌كند و هم در فیلم‌های اكشن و هر دوی آنها را به یك اندازه خوب بازی می‌كند. مطمئن هستم تماشاگران «سالت» وقتی بازی او را روی پرده سینما ببینند حتما تعجب كرده و شگفت‌زده خواهند شد. این همان حس و حالتی است كه خود من هنگام ساخت و كارگردانی فیلم داشتم. ولی این اولین‌بار نبود كه با او كار می‌كردید؟ خیر. اولین‌باری كه با او در یك فیلم كار كردم، فكر كنم 25ساله بود و یك جورهایی یك بازیگر تازه‌وارد بود. «كلكسیونر استخوان» من به نوعی اولین فیلم سینمایی‌اش بود كه نقش مقابل دنزل واشنگتن را بازی كرد. بازی او خیلی خوب بود و اصلا شبیه یك تازه وارد به نظر نمی‌رسید. حالا 10سال پس از آن زمان، او یكی از بهترین بازیگران نسل حاضر است. او فیلم‌های خوبی را برای بازی انتخاب كرده است.