حاشيه‌ها پررنگ‌تر از متن

جشنواره تئاتر در اين بيست‌و اندي دوره برگزاري فرازها و فرودهاي مختلفي را تجربه كرده‌است؛ دبيرهاي متفاوتي را به‌خود ديده‌است و در نتيجه سياست‌هاي جديدي را هم.

اما هرچه بوده جشنواره امسال حتي پيش از آغاز اجراها پرحاشيه‌ترين جشنواره تئاترفجر در ميان همه ‌دوره‌هاي‌ قبلي بوده‌است. به گفته حسين پارسايي اين حاشيه در تمام جريان هنري كشور به‌وجود آمد اما حاشيه‌هاي تئاتري در جشنواره‌اي كه معمولا بي‌و‌سرو‌صدا برگزار مي‌شود، نمود عيني‌تري پيدا كرد و ديده شد. از نامه‌ محمد چرمشير شروع شد و به انصراف گروه پيتروك ختم شد.

شايد در حاشيه‌هاي جشنواره تئاتر فجر 28 بود كه خيلي از ويژگي‌هاي اين دوره از جشنواره ديده نشد. از راه‌اندازي بازار تئاتر ايران كه براي نخستين بار در تاريخ برگزاري جشنواره بين‌المللي تئاتر فجر برپا شد. اين بازار با هدف ايجاد تبادلات فرهنگي، هنري و استفاده بهينه از ظرفيت‌هاي نمايشي كشور جهت معرفي آثارنمايشي به مديران جشنواره‌ها، رويدادهاي معتبر بين‌المللي، تماشاخانه‌ها، تهيه كنندگان، سرمايه‌گذاران آثار نمايشي و بازاريان بين‌المللي در تهران برپا شده‌است.

46 گروه نمايشي كه در اين بازار شركت كرده‌اند، از بنام‌هاي تئاتري ايران هستند. در اين ليست مي‌توان نام هايي چون آتيلا پسياني، منيژه محامدي، امير دژاكام و مسعود دلخواه را ديد. گرچه بازار تئاتر ايران براي نخستين‌بار است كه برپا مي‌شود و نتيجه‌‌گيري و قضاوت در اين مورد بسيار زود است اما بازار تئاتر مي‌‌تواند درهاي خوبي را براي گروه‌هاي تئاتري و ارتباط آنان با ديگر مراكز تئاتري جهان باز كند. طبيعتا اين كار نقاط ضعف و قوتي خواهد داشت اما نقطه شروع خوبي براي ارتباط با گروه‌هاي نمايشي است، خصوصا اينكه اين گروه‌ها مي‌توانند بدون واسطه اداري با جاهاي مختلف ارتباط بگيرند بدون اينكه در جريان كاغذ‌بازي و روند كند اداري قرار بگيرند.

نگاهي به ليست افرادي كه در اين بازار شركت كرده‌اند يادآور اين نكته است كه اين هنرمندان اغلب در جشنواره‌هاي مختلف تئاتري شركت كرده‌اند و به عبارت ديگر ارتباطات لازم را دارند. شايد بتوان گفت در اين ليست جاي هنرمندان جوان و شهرستاني خالي است كه علاوه بر اينكه استعداد دارند و كارهاي خوبي هم توليدكرده‌اند اما ارتباطات لازم را ندارند و اين بازار مي‌تواند به آنان براي ارتباطات بيشتر كمك كند.

اما نكته ديگري كه در هياهوي جشنواره از نظرها ناپديد ماند، اهداي جايزه مردمي براي نخستين بار به نمايش برگزيده‌است؛ اگرچه اين جايزه سال‌هاست كه در جشنواره فيلم فجر به بهترين فيلم از نظر مخاطب داده‌مي شود و اين جايزه از نظر فيلمسازان، يك امتياز محسوب مي‌شود؛ به‌طوري كه آن را در پوستر و تبليغات تلويزيوني اعلام مي‌كنند.

در جشنواره بيست و هشتم تئاتر فجر با دريافت نظرات مخاطبان و تماشاگران آثار جشنواره، به 2اثر صحنه‌اي برگزيده توسط مخاطبان، جايزه مردمي اهدا مي‌شود. در اين رقابت تمام آثار صحنه‌اي چه ايراني و چه خارجي مورد ارزيابي قرار مي‌گيرند. اين جايزه مدت‌ها بود كه جايش در ميان جايزه‌هاي جشنواره خالي بود كه امسال به جشنواره اضافه شده‌است.

همچنين جايزه كانون جهاني منتقدان تئاتر هم به اين دوره از جشنواره اضافه شده‌است؛ جايزه‌اي كه توسط 3 داور خارجي(رئيس كانون منتقدان جهان از كره‌جنوبي، رئيس اسبق و رئيس افتخاري كانون منتقدان جهان و رئيس سايت تخصصي كانون منتقدان جهان از پرتغال) در كنار 2منتقد ايراني به بهترين بازيگر زن و مرد، نمايش، كارگردان، نمايشنامه‌نويس و طراح صحنه آثار ايراني در بخش‌هاي چشم‌انداز و تجربه‌هاي نو اهدا مي‌شود. به نوشته سايت جشنواره اين براي نخستين بار در تاريخ جشنواره‌هاي بين‌المللي تئاتر دنياست كه هيأت داوراني متشكل از اعضاي كانون منتقدان جهاني تئاتر به ارزيابي و داوري آثار در جشنواره مي‌پردازند.

اگر سال گذشته چاپ بليت‌هاي تقلبي باعث شد كه درهاي سالن‌هاي تئاتري بشكند و كار به اجراي اضافه بكشد امسال با چاپ بليت‌هاي هولوگرام‌دار قرار است مشكلاتي از اين دست پيش نيايد.

البته نبايد فراموش كرد كه امسال براي نخستين بار رسانه‌هاي معتبري همچون شبكه تلويزيوني ZDF آلمان، شبكه تلويزيوني الان امارات، خبرگزاري AP آمريكا، شبكه تلويزيوني رويترز انگلستان، شبكه تلويزيوني روسيااليوم ، روزنامه يوميوري ژاپن، تلويزيون MBC عربستان، شبكه تلويزيوني الجزيره انگليسي قطر و تلويزيون المنار لبنان به ايران مي‌‌آيند.

تغيير شيوه انتخاب آثار بخش بين‌الملل، اجراي نمايش‌هاي آمريكاي لاتين و كشورهاي عضو اكو و... از ديگر موارد بيست و هشتمين جشنواره بين‌المللي تئاتر فجر است كه بايد ديد اين تغييرات و اجراي نمايش‌هاي مختلف مي‌تواند حاشيه‌هاي اين جشنواره را بي‌رنگ و يا حداقل كمرنگ كند يا نه!